³ÉÈËÂÛ̳

O'n i'n swp sâl yn dod i'r maes bore ma. Un peth ydi siarad hefo'r cystadleuwyr gefn llwyfan ond peth arall ydi camu ar y llwyfan i ganu cerdd dant!

A dyna ddigwyddodd bore ma. Diolch byth, doeddwn i ddim ar fy mhen fy hun - gan fy mod i unwaith eto nôl yng nghanol criw Parti'r Ynys.

Roeddem ni yno fel sypreis i Leah Owen - gan ei bod hi'n derbyn medal T H Parry-Williams heddiw er clod.

Fe ddechreuais i ganu hefo Parti'r Ynys pan oeddwn i'n naw oed - dros ddeng mlynedd ar hugain yn ôl bellach, a Leah oedd yn ein hyfforddi ni.

Mae gan i atgofion melys iawn o fynd i dÅ· Mrs Owen - mam Leah - yn Rhosmeirch i ymarfer a finna yn cael canu hefo cantorion o fri - megis Anwen a Nia, Carys a Gwenda a Sian Eirian.

Does gen i fawr o lais - ond yn eu canol nhw ro'n i'n swnio'n llawer gwell!
A phan ddaeth yr alwad i ail ffurfio ar gyfer y ddefod heddiw - wel cytuno wnes i yn syth.

Mae gen i, fel cymaint o rai eraill, ddyled fawr i Leah. Mae hi'n hyfforddwraig arbennig iawn ac yn llwyddo i dynnu'r gorau allan o bob un.

A naddo, wnes i ddim anghofio'r geiriau chwaith!

Un o'r cystadlaethau cyntaf ar y llwyfan bore ma oedd y Grŵp Offerynnol ac unwaith eto eleni roedd Telynorion Cwm Derwent o Derby yn cystadlu.

Criw bywiog iawn sydd wrth eu boddau yn dod i'r Eisteddfod bob blwyddyn.

Ond roedd na un aelod ar goll heddiw - sef Elin Lloyd. Roedd hi wedi gorfod mynd i'r ysbyty i roi genedigaeth i'w phlentyn cyntaf bore ma! Diolch byth na ddigwyddodd hynny ar lwyfan y Brifwyl!

Braf oedd cael cwmni tri gŵr bonheddig yng nghystadleuaeth yr unawd i fechgyn -Huw Ynyr Evans, Rhodri Jones a Meilir Jones.

Mae'r tri yma yn adnabod ei gilydd yn dda - gan mai nhw oedd ar y llwyfan yn yr un gystadleuaeth yn yr Urdd. Mae'r tri hefyd yn aros am ganlyniadau lefel A, cyn mynd i'r coleg.

Roedd Huw Ynyr a Rhodri yn cyfaddef eu bod yn nerfus iawn heddiw, a'r ddau wedyn yn gwrando hefo'i gilydd ar berfformiad Meilir Jones ac yn tybio mai fo fyddai'n ennill.

Yn ogystal â bod yn gantorion da, mae nhw'n feirniaid craff heddiw - gan eu bod nhw'n hollol gywir, Meilir aeth a hi.

Dwi'n edrych ymlaen bob blwyddyn i gwrdd â ffrindiau gefn llwyfan, ac un ohonyn nhw yn arbennig, Shay Siwoku.

Mae dwy flynedd ers inni gwrdd yn yr Eisteddfod yng Nghaerdydd pan oedd Shay yn stiwardio am y tro cyntaf.

Mae o wedi bod wrthi'n dysgu Cymraeg ers rhai blynyddoedd ac roedd ganddo newyddion mawr imi eleni ei fod newydd basio'r arholiad Uwch ac, yn naturiol, roedd o ar ben ei ddigon ac yn cyfaddef yn onest - ei fod o bellach yn ystyried ei hun yn Gymro.

Yn sicr doedd o ddim angen tystysgrif i brofi hynny i mi, ond dwi'n sicr yn llawenhau yn ei lwyddiant, ac yn dymuno'r gorau iddo.

Shay, dwi'n edrych ymlaen i gael sgwrs eto flwyddyn nesaf, ac i drafod ymhellach dy fwriad o chwilio am waith lle byddi'n cael gweithio drwy gyfrwng y Gymraeg.