29 Ebrill 2011
Adolygiad Megan Jones o gynhyrchiad Michael Sheen o The Passion : Port Talbot. National Theatre Wales
The Passion, sioe olaf blwyddyn gyntaf National Theatre Wales oedd cynhyrchiad hiraf, mwyaf mentrus a mwyaf uchelgeisiol y cwmni gan barhau'n ddi-stop am dri diwrnod o ben bore Gwener y Groglith tan yn hwyr nos Sul y Pasg.
Roedd y cynhyrchiad, a gr毛wyd ar y cyd 芒 chwmni theatr WildWorks ac a gyfarwyddwyd gan Michael Sheen, yn adfer traddodiad drama'r dioddefaint gan ddod 芒'r theatr i strydoedd, siopau, clwb cymdeithasol a thraeth Port Talbot.
Cynnwrf a brwdfrydedd
Efallai mai rhan Michael Sheen yn y cynhyrchiad oedd wedi denu sylw'r cyfryngau, ond o'r eiliad y cerddais i Ganolfan Siopau Aberafan ar y prynhawn Sadwrn, roedd y cynnwrf a'r brwdfrydedd ymysg pobl gyffredin y dref yn gwbl amlwg.
A chynhyrchiad pobl Port Talbot oedd The Passion: y corau, y grwpiau dawns a gymnasteg, y bandiau pres, plant ysgol a cherddorion a chantorion lleol a gymrodd ran a'r rhieni a ddaeth i wylio eu plant yn perfformio a'r bobl hynny a wyliodd wrth wneud eu siopa.
Roedd The Passion yn gyfle i drigolion ac ymwelwyr ymfalch茂o yn y dref hynod hon. Ond yn fwy arwyddocaol, roedd y cynhyrchiad yn rhoi'r cyfle i drigolion tref sydd mor aml yn cael ei diystyru a'i beirniadu, i rannu eu straeon a'u hatgofion ynghyd 芒'u gobeithion am y dyfodol.
Y gynulleidfa'n rhan
Nid pobl Port Talbot yn unig oedd yn rhan o'r cynhyrchiad gan y teimlai'r holl gynulleidfa'n rhan annatod o'r perfformiad.
Roedd hyn yn arbennig o wir yn ystod golygfa'r "Gwrthsafiad" (Resistance), wrth i'r ganolfan siopa gael ei thrawsnewid yn rhan o Wladwriaeth yr Heddlu gyda milwyr arfog mewn lifrau duopn yn gorymdeithio o amgylch tra bo'r heddlu yn goruchwylio a gwylio'r siopwyr.
Yna'r gwrthdystwyr yn rhes swnllyd yn cyrraedd drwy'r dorf a chasglu'n gwlwm yng nghanol y ganolfan.
Ymunodd c么r cymunedol 芒 hwy, unwaith eto yn ymddangos o ganol y gynulleidfa.
Heb amheuaeth, roedd hyn yn cynyddu'r cyffro ymysg y gynulleidfa, ynghyd 芒 sicrhau ein bod ni'n teimlo ein bod ni'n chwarae rhan yn y digwyddiad, yn hytrach na'i wylio'n unig.
Yr Athro
Uchafbwynt yr olygfa hon, heb os nac oni bai, oedd ymddangosiad Michael Sheen fel Yr Athro, y cymeriad Crist debyg.
Ond nid Crist y Testament Newydd oedd hwn. Yn hytrach dyn cyffredin mewn crys chwys a throwsus tracsiwt. Dyn cyffredin gyda'i wendidau, ei ansicrwydd a'i amheuon yn union fel pawb arall. Dyn heb ystyr i'w fywyd, oedd yn chwilio am arweiniad.
Archie
A dyna galon The Passion - bywydau pobl cyffredin mewn tref gyffredin a hynny i'w weld drwy gydol y cynhyrchiad, yn enwedig yng ngolygfa'r "Dychwelyd" (The Return).
Golygfa drist a thyner yn Stryd Llywellyn, cymuned a rwygwyd yn gareiau pan adeiladwyd traffordd yr M4 ac sy'n parhau i ddioddef hyd heddiw.
Rhannai Archie, dyn unig lleol, ei atgofion o'r gymuned a arferai fod mor brysur a bywiog - plant yn chwarae yn y stryd, y wraig brydferth yn canu wrthi'i hun wrth ddisgwyl i'w g诺r ddychwelyd o'r m么r, y bachgen oedd yn chwarae'r un g芒n drosodd a throsodd ar ei chwaraewr recordiau.
Ond roedd popeth wedi diflannu. Popeth heblaw am Archie a'i stori oedd wedi ei chuddio mewn stryd gefn fechan a di-nod.
Archie, y dyn oedd wedi digalonni ac anobeithio, y dyn oedd wedi'i garcharu gan ei atgofion. Daeth yr atgofion yn fyw o flaen ein llygaid wrth i res o ffigyrau rhithiol, y meirwon a arferai fyw yn Stryd Llywellyn, ddod i'r amlwg.
Rhain oedd cymdogion a ffrindiau Archie - ei gymdeithas a'i gymdogaeth, ond ef yn unig oedd ar 么l o'r gymuned a ddymchwelwyd yn enw cynnydd.
Llwyddiant ysgubol
Roedd y cynhyrchiad hwn yn llwyddiant ysgubol a lwyddodd i ddod 芒'r gymuned at ei gilydd yn ogystal 芒 rhoi'r cyfle i'r gynulleidfa ymuno 芒'r gymuned honno.
Ond yn fwy na hynny hyd yn oed, adfywiodd The Passion Bort Talbot trwy ddathlu ei gorffennol a'i phresennol ac ysbrydoli ei dyfodol.