Con-fensiwn
A hithau'n hanner tymor mae pethau'n dawel yn y Bae. Dwi'n llenwi'r oriau hesb trwy ddarllen cofiant Alison Halford "Leeks from the Back Benches" -a fu 'na deitl salach erioed dwedwch? Dw i ddim yn bwriadu torri'r embargo ond fe ddywedai hyn. Os ydych chi'n disgwyl sgandalau mawr a rhannu cyfrinachau ciaidd gwell yw disgwyl am hunangofiant Siân Lloyd "Sunshine and Showers"!
Un fydd yn disgwyl am eiddgar am y gyfrol honno yw Glyn Davies. Mae Glyn yn y Bae heddiw yn chwilio am ateb i gwestiwn diogon syml sef beth ar y ddaear yw pwynt y Confensiwn Cyfansoddiadol? Mae Glyn, wrth gwrs, am weld y cynulliad yn derbyn pwerau deddfwriaethol ond mae fe, fel fi, wedi drysu'n llwyr gan y syniad o gonfensiwn.
Un peth na fedr y confensiwn fod yw corff tebyg i'r un a luniodd setliad datganoli'r Alban. Roedd aelodau'r corff hwnnw yn cychwyn o'r cychwyn gyda thudalen wag o'u blaenau. Fe fydd y Confensiwn Cymreig ar y llaw arall yn wynebu dewis syml- p’un sydd orau- y setliad presennol neu'r setliad mwy pwerus sydd ar gael ar ôl cynnal refferendwm. Mae hyd yn oed y dewis hwnnw yn un artiffisial gan fod pleidiau'r cynulliad eisoes yn gytûn mae'r ail ddewis sydd orau.
Gallai'r corff trafod materion eraill wrth gwrs. Mae nifer yr aelodau yn y Bae neu yn San Steffan yn enghreifftiau amlwg ond fe fyddai angen deddfwriaeth bellach yn San Steffan i gyflwyno unrhyw newidiadau y tu hwnt i'r rhai a gynhwysir ym Mesur Llywodraeth Cymru. Go brin y bydd na unrhyw awydd ymhlith yr Aelodau Seneddol i gydymffurfio.
Nid wyf am eiliad yn cwestiynu gallu na niwtraliaeth Syr Emyr Jones Parry ond beth ar y ddaear fydd ganddo fe a'i gonfensiwn i wneud na wnaed eisoes gan Gomisiwn Richard? Fel mae pethau'n sefyll mae'n anodd iawn anghytuno a honiad David Davies mai "ymgyrch Ie ar draul y cyhoedd" fydd y confensiwn.