Byw heb Hain
Am riw reswm dw i wastad wedi credu bod Peter Hain llawr yn ifancach na Paul Murphy. Ces i dipyn o sioc felly i sylwi mai dwy flynedd sydd rhyngddyn nhw gyda Mr Hain yn bumdeg saith a Mr Murphy yn tynnu am ei drigain.
Mae llawer o son wedi bod yn y Bae am y faint o wahaniaeth y bydd penodi Mr Murphy (dinosor ar ddatganoli chwedl Ieuan Wyn Jones) yn gwneud i ddatblygiad y cynulliad dros y misoedd a'r blynyddoedd sydd i ddod. Mae rhai aelodau cynulliad eisoes yn datgan eu bod yn disgwyl i Mr Murphy ddehongli'r gyfundrefn newydd o ddeddfu yn y modd llymaf posib gan ei gwneud hi'n anodd i'r cynulliad gynyddu ei bwerau deddfu'n gymharol gyflym.
Mae gen i deimlad y gallai'r ofnau hynny fod yn ddi-sail ac y gallai'r gwahaniaethau arwynebol rhwng Mr Hain a Mr Murphy, fel y gwahaniaeth oedran, fod yn llai nac maen nhw'n ymddangos.
Y gwahaniaeth pwysicaf rhwng y ddau wrth gwrs yw bod Peter Hain yn ddatganolwr brwd. Mae Paul Murphy ar y gorau yn sgeptig. Ond a fydd hynny yn effeithio ar y ffordd y mae'n cyflawni'r swydd?
Mae 'na ambell i beth sy'n werth cofio yn fan hyn. Yn gyntaf mae Mr Murphy yn ddyn pwyllog sy'n hoff o chwarae yn ôl y rheolau. O bryd i gilydd cafodd Mr Hain ei gyhuddo o ymyrryd ym mhriod waith y cynulliad. Dyw Mr Murphy ddim yn debyg o wneud hynny. Mae fe hefyd, wrth reddf, yn gymodwr ac yn ystod ei gyfnod yng Ngogledd Iwerddon dangosodd ei fod yn effeithiol yn y rôl honno.
Mae unrhyw un sydd yn disgwyl i Mr Murphy luchio ceisiadau am ddeddfwriaeth i'r bin er mwyn amddiffyn sofraniaeth San Steffan yn cam-ddarllen y dyn. Os oes 'na LCO dadleuol (ac mae'n sicr y bydd na rai) ceisio cyfaddawd rhwng y cynulliad a San Steffan fyddai ymateb greddfol yr ysgrifennydd newydd. Yn unswydd oherwydd ei fod sgeptig fe fydd aelodau seneddol yn fwy pario i wrando arno fe nac ar ei ragflaenydd.
Mae hefyd werth cofio nad oedd 'na berthynas bersonol agos rhwng Rhodri Morgan a Peter Hain. Yn wir dyw dilynwyr Rhodri byth wedi anghofio rhan Mr Hain yn y frwydr waedlyd rhwng Rhodri ac Alun Michael i arwain Llafur Cymru yn etholiad cyntaf y cynulliad. Er gwaethaf eu gwahanol safbwyntiau ynghylch datganoli mae Rhodri a Paul Murphy wedi cydweithio ers degawdau ac yn deall ei gilydd i'r dim. Galli rhai o aelodau'r cynulliad gael eu siomi o'r ochor orau gan yr ysgrifennydd newydd.
SylwadauAnfon sylw
Pryderu am LCO'r iaith gyda Paul - er bo Ysgol Gyfun Gymraeg yn ei etholaeth heb erioed cael yr argraff o unrhyw gefnogaeth. Y dyn yn ddigon onest beth bynnag.