Colli Crick
Yfory fe fydd y cynulliad yn agor ei ail siambr. Na, nid cartref i gyn-wleidyddion a'r bobol fawr yw hon ond siambr i bobol ifanc ddadlau a dysgu am ein cyfundrefn lywodraethol. Dyw' siambr ei hun ddim yn gyfan gwbwl newydd chwaeth. Yr ystafell hon yn Nhŷ Crughywel oedd cartref y cynulliad am ei chwe blynedd gyntaf cyn agor adeilad y Senedd. Twll o le oedd hi mewn gwirionedd gyda newyddiadurwyr o Lundain yn hallt eu beirniadaeth yn ôl yn 1999 pan agorwyd y cynulliad. "All the amibience of a multi-storey car park" oedd un disgrifiad ohoni "not unlike the canteen on a cross-channel ferry" oedd un arall.
Ta beth mae pwy bynnag wnaeth ail-gynllunio'r lle ar gyfer disgyblion a myfyrwyr wedi gwneud gwell job ohoni na'r cynllunydd gwreiddiol a heb os fe fydd yn ychwanegiad at fywyd y cynulliad ac addysg y rhai sy'n mynychu'r cyrsiau a gynhelir yno.
"Siambr Hywel" yw enw newydd y lle. Hywel Dda oedd yr ysbrydoliaeth mae'n debyg. Efallai nad yw'n gyd-ddigwyddiad mai cyfreithiau Hywel oedd testun ymchwil Llywydd y Cynulliad yn ei ddyddiau prifysgol. Mae enw'r adeilad lle mae'r siambr hefyd yn newid o "TÅ· Crughywel/Crickhowell House" i "TÅ· Hywel".
Roedd hi braidd yn eironig bod cartref cyntaf y cynulliad mewn adeilad wedi ei enwi ar ôl Nicholas Edwards ac mae'n hawdd deal y cymhellion dros ei newid. Ar y llaw arall mae 'n un o'r adeiladau mwyaf hyll a greoedd dyn erioed. Mantais fawr gweithio y tu fewn i'r "palas" yma yw eich bod chi'n un o'r ychydig bobol yn yr ardal sy ddim yn gallu gweld y ploryn brics trwy'ch ffenest. Ai'r adeilad yma yw'r gofeb orau i Hywel Dda...neu ydy hi mewn gwirionedd yn gofeb berffaith i'r hen Swyddfa Gymreig a gwasanaethau cyhoeddus siabi'r wythdegau?
Golygydd Materion Cymreig y ³ÉÈËÂÛ̳ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
