Enwi enwau
O ble ar y ddaear ddaeth y ffasiwn newydd yma o enwi sefydliadau a gwasanaethau Cymru ar ôl enwogion y gorffennol?
Ddoe fe gafwyd gwybod mae'r "Gerallt Gymro" yw enw'r trên cyflym newydd rhwng Caergybi a Chaerdydd. Heddiw cyhoeddwyd mai Bwrdd iechyd Betsi Cadwaladr fydd yn gofalu am wasanaethau iechyd y Gogledd Orllewin yn y dyfodol. Roedd Betsi yn "un o nyrsys enwocaf Cymru" yn ôl adroddiad John Stevenson. Enwa un arall, John! Fe fydd y bwrdd hefyd yn Brifysgol. Meddyliwch pa mor falch fydd pobol o fod yn MD (Betsi). Ai fi yw'r unig un sy'n gweld yr enwau yma'n chwerthinllyd?
Pam stopio yn fan hyn? Beth am gael gwared a theitlau diflas fel Comisiynydd Plant a Chomisiynydd yr henoed? Oni fyddai Comisiynwyr Sali Mali a Jac a Wil yn well? Mae "Cyllid Cymru" yn enw difalch iawn ar fanc y cynulliad. Beth am gael "Yr Hodge" neu'r "Cardi" yn lle? Oni ddylai Rhodri Morgan fod yn Bendefig? Gellid cyfeirio at arweinydd y Democratiaid Rhyddfrydol fe "Y Lloyd George" ac arweinydd Plaid Cymru fel "Y Saunders". Fe fyddai Nick Bourne wrth ei fodd yn gwisgo mantell "Y Churchill"!
.
Golygydd Materion Cymreig y ³ÉÈËÂÛ̳ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
SylwadauAnfon sylw
Ddwi'n hoff o'r hen draddodiad o enwi trenau. Mae'r ffaith y bydd Gerallt Gymro yn teithio ar hyd Cymru unwaith eto yn eitha dychmygus. Er dwi'n siwr fod e'n achosi penbleth i deithwyr yng nghanolbarth Lloegr wrth weld yr "Eisteddfod Genedlaethol" yn tynnu fewn i'r orsaf.
Bues i mewn cyfarfod gyda cwmni trenau heddiw felly dwi'n llawn ffeithiau diflas.
Enwa un arall? - Nerys Hughes?
Pa mor hir gall Prifysgol Caerdydd ddala mas yn erbyn ail-enwi un o'r colegau y 'Betsan Powys School of Journalism', neu yr 'Adran Vaughan Roderick o Newyddiaduro' ??
Mae'r arferiad o enwi trenau ar ôl enwogion cyn hyned â'r rheilffyrdd, yn hŷn yn wir gan fod yr arferiad wedi yn ddilyniant i'r arferiad o enwi llongau. Mae sawl ysbyty a sefydliad arall wedi eu hen enwi ar ôl enwogion.
Yr hyn sydd yn wahanol am Betsi Cadwaladr a Gerallt Cymro yw eu bod wedi eu henwi ar ôl enwogion Cymraeg, a da o beth yw hynny. Llawer gwell enwau na'r Prince Phillip, y Queen Elizabeth neu'r Prince of Wales - yr enwau arferol ar sefydliadau Cymreig.
Os nad wyt wedi darllen hunangofiant Betsi Cadwaladr, mynna gopi o dy Carnegie Library lleol. Mae'n llyfr gwirioneddol gwerth ei ddarllen.
Onid ein Harglwydd Lywydd yw Pendefig Cymru yn hytrach na Rhodri Morgan?
Nyrs Cymraeg enwog arall: Meic Povey SRN