Yr Argyfwng Cwacter Ystyr
Oce, rwy'n gwybod bod y pennawd yn uffernol, ond weithiau mae'r demtasiwn yn ormod!
Mae 'na ddatblygiadau pwysig yn y ras i arwain Llafur. Heddiw penderfynodd arweinwyr undeb mwyaf Cymru "Unite" argymell i'w aelodau gefnogi Edwina Hart. Roedd hynny i'w ddisgwyl.
Ddoe cytunodd arweinwyr yr ail fwyaf o'r undebau, Unsain i gefnogi Carwyn Jones. Rwyf yn cael ar a ddeall na fydd arweinwyr yr Undeb mawr arall, y GMB, yn gwneud argymhelliad. Nawr cofiwch mai hwn yn etholiad un aelod- un bleidlais ond y gwir amdani yw bod aelodau undebau ar y cyfan yn derbyn cyngor eu harweinwyr.
Mae na o gwmpas 290,000 o bobol a phleidlais yn y rhan yma o'r coleg. Mae arweinwyr 110,000 wedi datgan dros Edwina (sef "Unite", "Community" ac ASLEF) 52,000 dros Carwyn (Unsain) a 10,000 dros Huw (y blaid Gydweithredol). Gyda arweinwyr y GMB yn cadw allan o bethau USDAW yw'r unig gorff o unryw faint sylweddol sydd heb ddatgan barn eto.
Gallwn ddyfalu felly beth fydd y canlyniad yn y rhan yma o'r coleg. Gan gofio ein bod yn siarad am draean o'r coleg mae'n debyg y bydd Edwina ar y blaen ar ôl i'r pleidleisiau yma cael eu cyfri gyda rhywbeth fel 15-20% o'r 50% sydd angen i ennill y coleg cyfan. Mae'n ymddangos y gallai Carwyn ennill rhywbeth rhwng deg a phymtheg y cant.
Mae'n bosib cynnig ffigyrau llawer fwy cadarn ynghylch y rhan o'r coleg sy'n cynnwys aelodau etholedig. Ar hyn o bryd gall Carwyn fod yn hyderus o gael oddeutu 17% yn y adran yna gyda Huw ac Edwina yn cael rhywbeth fel 8% yr un.
Rhowch y ddau at eu gilydd ac dyma'r darlun cyn i bleidleisiau aelodau cyffredin y blaid gael eu cyfri. Cofiwch mae 50%+1 yw nod mae'r ymgeiswyr yn anelu cyrraedd.
Carwyn; 27-33%
Edwina; 23-28%
Huw; 10-15%
Cofiwch bod ail-ddewisiadau yn mynd i gyfri ar ddiwedd y dydd ac os ydy'r gefnogaeth i Carwyn yn agosach i 27% na 33% fe allai fe golli oherwydd y rheiny. Os ydy e'n llwyddo i gyrraedd 33% yn ddwy ran gyntaf o'r coleg mae'n coleg cyfan yn agos iawn at fod yn y bag i aelod Pen-y-bont. Yn sicr gall neb ddadlau nad Carwyn yw'r ceffyl blaen ar hyn o bryd.
Golygydd Materion Cymreig y ³ÉÈËÂÛ̳ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
