Hwn a'r llall
Rhoddwyd llawer o sylw i ffigyrau gwylio sylweddol y ddadl deledu gyntaf rhwng Gordon Brown, David Cameron a Nick Clegg. Chwi gofiwch, mae'n siŵr, bod 9.4 miliwn wedi gwylio'r rhaglen ar gyfartaledd a bod 450,000 o'r rheiny yng Nghymru.
Beth am y dadleuon Cymreig? Gan mai dim ond ar "Sky News" y darlledwyd y gyntaf digon bychan oedd y gynulleidfa mae'n debyg. Ond beth am y ddadl ar ITV neithiwr- y ddadl sy'n cyfateb yn uniongyrchol i'r ddadl Brydeinig gyntaf.
Fe wyliodd 87,000 o bobol y ddadl neu chwech y cant o'r rheiny oedd yn gwylio teledu ar y pryd. Roedd 358,000 yn gwylio "Traffic Cops" ar ³ÉÈËÂÛ̳ 1, 112,000 yn gwylio "Great Ormond Street" ar ³ÉÈËÂÛ̳2 a 24,000 yn gwylio "Llwch Folcanig- yr argyfwng" ar S4C.
Mae ambell i daflen etholiad wedi fy nghyrraedd. Da o beth yw gweld bod ymgyrch Elin Jones yn mynd mor dda yng Ngheredigion. Mae'n rhaid mai hi yw ymgeisydd Plaid Cymru. Wedi'r cyfan mae hanner dwsin o luniau ohoni ar daflen ddiweddaraf y blaid a dim un o Penri James. "Last minute subsitution" mae'r rhaid!
Yn y cyfamser mae'n ymddangos bod etholaeth Aberconwy wedi tyfu'n rhyfeddol. Yn ôl taflen Geidwadol mae'n cynnwys "Dyffryn Clwyd i gyd ynghyd a'r arfordir mwy poblog o Fae Penrhyn i Lanfairfechan". Rwy'n cymryd mai Dyffryn Conwy oedd y daflen i fod i ddweud. Beth yw ambell i afon rhwng ffrindiau?
Golygydd Materion Cymreig y ³ÉÈËÂÛ̳ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
SylwadauAnfon sylw
Er mwyn cydbwysedd felly fe fyddai angen 5 rhaglen arall i gyrraedd yr un cynulleidfa. Na er cymaint fy niddordeb mewn gwleidyddiaeth dwi ddim am awgrymu hynny. Ond ar y sail yma fe allai Plaid Cymru ddadlau fod y pleidiau eraill wedi cael 80% yn fwy o sylw.
Dydi o ddim y tu hwnt i ddychymyg fod y math o bobl fyddai'n dueddol o wylio dadl Gymreig yn tueddu'n fwy at Blaid Cymru beth bynnag, felly gellir dychmygu na lwyddodd Plaid Cymru gyrraedd cynulleidfa newydd beth bynnag.
Ond mae 87,000 yn gynulleidfa bathetig i fod yn onast.
ond doedd e byth yn mynd i fod yn fwy - sdim llawer yn mynd i wylio dwy ddadl mewn ychydig ddyddiau... un ateb yn y dyfodol, falle, fydde cynnal y dadleuon cymreig gynta ermwyn manteisio ar y diddordeb. Ma RAID i'r ³ÉÈËÂÛ̳ ffindo ffor o gael mwy o gytbwysedd sbosib.
dwi styc dramor - pwy oedd yn cynrychioli'r pleidiau?
(Dyma'r neges eto, rhag ofn na lwythodd y tro diwethaf).
Mae 80% yn ffugwr llawer rhy isel.
Yr unig papurau newyddion a roddodd adroddiad am Ddadleuon Arweinwyr Cymru oedd y Western Mail ac i ryw raddau y Daily Post - ill dau a chylchrediad o llai na 80,000 rhyngddyn nhw.
Yn ogystal a hynny, o'r tair blog gwleidyddol Gymreig ar wefan y ³ÉÈËÂÛ̳ (Vaughan, Betsan Powys, a David Cornock), doedd yr un ohonyn nhw wedi blogio am ddadl Gymreig Sky News - fe flogiodd Vaughan am y pol piniwn Cymreig a ddaeth yn sgil dadl Llundain, ond ar ddydd Llun drannoeth dadl Sky, ni chafwyd yr un sylw am ddadl arweinwyr Cymru; fe'i hanwybyddwyd yn llwyr!
Mae'r dadleuon rhwng y 3 Plaid Llundeinig yn gosod yr agenda. Yn arwain lan at y dadleuon roedd holl bapurau Llundain (sydd a chylchrediad dipyn yn fwy yng Nghymru na'r papurau Cymreig!) yn ceisio rhagweld y ddadl - yn hyrwyddo'r ddadl, yn rhan o'r 'hysteria' a 'hype' (ffaith a arweiniodd at y nifer sylweddol a edrychodd ar y ddadl); ac yn dilyn y rhaglen roedd yr holl bapurau, eu blogiau, papurau Cymru, blogiau Cymru, trydar Cymru, yr holl ddisgwrs wleidyddol Gymreig yn siarad am ddadl rhwng 3 arweinydd pleidiau Llundain - arweinwyr na gyfeiriodd unwaith, ddim un waith, at Gymru.
Yn fwy na hynny roedd hanner - neu yn wir rhagor na hanner - o'r sgwrs/dadl yn ymwneud a pholisiau oedd yn ymwneud a Lloegr yn unig. Er hynny, mae etholwyr Cymru yn mynd i wneud eu meddyliau i fyny ar pa blaid i’w gefnogi ar sail gwrando ar bleidiau Llundeinig yn hyrwyddo polisiau yn ymwneud a Lloegr yn unig.
peidied neb a dweud fod yr hyn rwy'n ddweud uchod yn trin etholwyr Cymru yn ddilornus. Ddim o gwbl.
Os mae'r dewis a roddir gerbron rhywun yw rhwng tri math gwahanol o gachu yna cachu mae'n nhw am ei ddewis. Mae'n rhaid i bleidiau fel Plaid Cymru a’r SNP weithio gan mil gwaith yn fwy caled i gyrraedd yr etholwyr yma ar lefel mor gyson a rheolaidd a'r pleidiau Llundeinig.
Pan fo Cymraes yn dihino yn ei chartref - efallai yn Aberdar, neu Aberaeron - ac yn rhoi y radio ymlaen...radio Cymru dyweder, i glywed newyddion y bore, ac yn clywed llais melfedaidd Gary Owen yn trin a thrafod (ac yn ei dro felly yn hyrwyddo) dadl 'yr arweinwyr (Llundeinig), ac yn clywed am Nick Clegg bron a bod bob bore yn dilyn hynny; yna yn troi at y papurau newyddion i weld dalen flaen y Western Mail a'r Times yn blastar o Nick Clegg a dadl yr arweinwyr (Llundeinig); yna'n mynd i'r gwaith ac ambell i berson yn dechrau sgwrsio am y drafodaeth, neu eraill yn dweud nad oedden nhw wedi ei weld, ond roedd lot o son ar y radio/yn y papur; yna amser cinio, dros frechdan mae hi'n edrych ar y we - edrych ar ei Facebook, cael cip olwg sydyn ar newyddion y ³ÉÈËÂÛ̳ neu ambell i flog, a beth sydd yno eto? Nick Clegg/Dadl Arweinwyr (Llundain); ac yna wrth ymlacio gyda'r nos ac edrych ar y teldeu mae'r newyddion yn son amdano, mae ambell i raglen fagasin ysgafn yn cyfeirio ato...a hyn diwrnod, ar ol diwrnod, ar ol diwrnod...beth mae'r etholwraig yna o Gymru i fod i feddwl?
Mae'r dadleuon yma yn wrth-ddemocrataidd - yn bodoli i hyrwyddo consensws canolig Llundain yn unig. Does dim iws i Cameron ddadlau ei fod am ddatganoli grym o Lundain a'i roi i'r bobl ar yr un llaw, tra ar y llaw arall yn gwneud popeth o fewn ei allu i ganoli grym a sylw ar Lundain. Mae honni ein bod ni'n byw o dan drefn democratiaeth gynrychioladol yn chwerthinllyd. Democratiaeth yw Grym i'r Bobl, ond pan fo'r bobl yn cael eu hyrddio, a'u gwthio, a'u gorfodi i ddewis rhwng tair plaid yn unig - tair plaid sydd mor debyg i'w gilydd o ran eu gwneuthuriad, eu polisiau, a'u cynrychiolwyr etholedig fel ei fod bron yn amhosib gwahaniaethu rhyngddyn nhw - yna dyw e ddim yn lot o rym, yn nagyw! Dyma enghraifft berffaith o gymdeithas 1984 Orwell ar waith, ac ry'n ni'n ddigon dwl a dall i adael iddo ddigwydd, heb na her na chwestiwn.
Y trueni mawr yw fod y cyfryngau a newyddiadurwyr Cymru mor slafaidd.
Ac mae'r ³ÉÈËÂÛ̳ yn waeth na neb yn hyn. Mae'r ³ÉÈËÂÛ̳ yn cael ei harianu gan y pwrs cyhoeddus. Dylai fod dim rhaid i'r ³ÉÈËÂÛ̳ orfod mynd ar ol rwtsh 'ratings'. Dylai'r ³ÉÈËÂÛ̳ ddim fod yn rhan o unrhyw 'ratings war' - y rheswm y mae'n rhaid i SKY a ITV wneud yw am eu bod nhw'n gorfod cynhyrchu eu harian eu hunain trwy hysbysebion a/neu tanysgrifiadau. Ond ddim y ³ÉÈËÂÛ̳.
Ond dyna ni, mae'r ³ÉÈËÂÛ̳ yn rhan o'r drefn.
Os ydyw yn golygu fod yn rhaid i Blaid Cymru - y blaid yr wyf i'n aelod ohoni yn union er mwyn newid y drefn llwgr yma - os ydyw'n golygu fod yn rhaid i ni weithio gymaint a hynny'n galetach, yna dyna wnawn ni, oherwydd ein bod ni'n credu fod hawl gan bobl Cymru i gael gwell, i gael dewis go iawn, i gael gwneud ein penderfyniadau ein hunain heb gael ein bwydo rhyw stwnsh yn llawn cynhwysion ac 'additives' seimllyd y drefn Lundeinig. Mae'r cynhwysion i ddatrys problemau Cymru i'w darganfod yma yng Nghymru.
clywch clywch, mabon
Y cyfan alla i ddweud, Mabon, ydi Clywch! Clywch!
Vaughan, ydi hyn yn golygu nad ydyn nhw hyd yn oed yn fodlon cyfarfod â chynrychiolwyr y ddwy blaid wyneb yn wyneb? Alla i ddeall eu bod nhw'n awyddus i gynnal 'y Drefn', alla i ddim credu nad ydyn nhw'n fodlon cynnal cyfarfod.
Ydy, dywedodd yr ymddiriedolaeth eu bod yn gallu deall teimladau cryfion y ddwy blaid heb gyfarfod wyneb yn wyneb.
Yn falch o weld mai nid fi yn unig sydd wedi sylwi ar ymgyrch Elin Jones/Penri yng Ngheredigion. Y sôn sydd yma yng Ngheredigion yw fod Plaid Cymru wedi gwneud anferth o gamgymeriad yn ethol Penri fel ymgeisydd ar gyfer etholiadau San Steffan, yn enwedig gan fod Penri wedi colli yn ei etholaeth ei hun yn etholiadau llywodraeth leol yn 2008!
Sylw diddorol Geraint- ac yn sylw go gryf, bythefnos cyn yr etholiad.
Heb ofyn i ti fynd i fanylion, beth yw dy dystiolaeth ?
Mae'n anodd gennyf gredu y buasai gan Plaid Cymru ymgeisydd mwy addas na
Penri James . A yw'n fater o bolisiau neu personoliaeth ?
Wn i ddim pwy ydi 'Geraint', ond dwi'n gwybod mai nonsens yw ei sylw. Dwi wedi bod yn gwneud fy rhan gyda'r ymgyrch, a thydw i ddim wedi clywed y sylw yna unwaith. Yn wir, mae'r ymgyrch o be' dwi'n ei glywed yn mynd yn arbennig o dda.
A beth sydd o'i le ar fanteisio ar enw da Elin Jones?
Ble aeth 'Geraint'?!
Geraint yn ol, Geraint yn dweud y gwir felly. Democratiaid Rhyddfrydol yn ennill yng Ngheredigion. Camgymeriad yn dewis Penri? Mabon ap Gwynfor yn fwy addas efallai? Diolch a phob lwc