Traed Moch Môn
Roeddwn i'n gwybod bod rhywbeth mawr o le pan welais un o swyddogion mwyaf rhadlon a chyfeillgar y Cynulliad yn gwgu fel y diawl y bore 'ma. Nid fe yw'r unig un. Mae sawl swyddog ac aelod cynulliad wedi eu gwylltio gan welliannau munud olaf y Llywodraeth i'r Mesur Llywodraeth Leol - gwelliannau fyddai'n rhoi'r pŵer i'r Llywodraeth orfodi cynghorau i uno.
Fe ddywedais yn y post diwethaf nad oes gan Gynghorwyr Môn lawer o gyfeillion yn y Cynulliad. Fe fyddai rhan fwyaf yn ddigon bodlon weld yr hyn a ddisgrifiodd un aelod fel "Wales' Comedy Council" yn cael ei uno a Gwynedd - yn enwedig gan fod y pwyllgor hwnnw eisoes yn gweithredu ar sail pwyllgorau ardal.
Aelodau Cyngor Môn yn hytrach na'i swyddogion na'i gweithwyr yw'r broblem yn nhyb gwleidyddion y bae ac fe fyddai cael gwared ar y mwyafrif ohonyn nhw yn ddatrysiad i broblem sydd wedi mynd a dod ers degawdau.
Mae'n demtasiwn wrth reswm i unrhyw lywodraeth a mwyafrif mawr drin ei deddfwrfa fel 'tipyn o boendod i'r rhai sy'n credu mewn trefn' ond ym marn rhai mae cyflwyno gwelliannau mor hwyr yn y dydd yn ymylu ar fod yn sarhaus ac yn hynod beryglus ar drothwy'r refferendwm. Yng ngeiriau un "fe fyddai hyn yn fel ar fysedd ymgyrch 'na' - pe bai un call yn bodoli."
Golygydd Materion Cymreig y ³ÉÈËÂÛ̳ yn blogio'n rheolaidd ar faterion gwleidyddol Cymru.
SylwadauAnfon sylw
Da chi'n llygaid eich lle ynglyn ar fesur- dwi ddim yn deall pam bod rhaid brysio fo trwy'r Cynulliad. O ni byth yn meddwl swni'n deud hyn. Ond efallai bod y system LCO yn dda, os mai fel hyn fysa'r Cynulliad yn rhedeg- dwy waith mae hyn wedi digwydd. A dwin cyfeirio at y gwelliannau HYRT cyn Mesur Iaith. Ridiculous, a dwin siwr bod True Wales wrth eu bodd!.
Ynglyn ar Ynys, yn union dim ond ryw 40dyn sydd yn rhoi enw drwg. Mae gweithwyr ar sywddogion yn wych. A fel ddywedais mewn sylw ar y blog dwytha, mae'r gwasaenaethau yn dda.
Ond be syn waeth ydy petai yna etholiad yfory, roi fet i chi fysa rhan helaeth or cynghorwyr yn cael ei ail-ethol. A dwnim pam!!. Dwi'n cymeryd na all Carl "banio" pob Cynghorwr past and present rhag trio yn yr etholiad.
Nai ofyn eto, Vaughan.
Ydych yn meddwl caiff y gwellianau ei basio. Yntau ydy lot or ACau yn ei weld yn an-ddemocrataidd i gael rhywbeth eitha bwysig mor frysiog.
Os oes 'na beleidlais fe fydd y gwelianau'n pasio. Mae 'na fymryn o bosibilrwydd - dim mwy - y gallai'r gwellianau gael eu tynnu yn ol.
Beth bynnag fo achos sylfaenol y ffrwgwd yn achos Cyngor Môn, byddai'n well cyfaddef yn awr mai camgymeriad dybryd oedd yr ad-drefnu a ddigwyddodd ar lywodraeth leol ym 1996, yn ystod teyrnasiad John Major. David Hunt, Ysgrifennydd Gwladol Cymru ac olynydd John Redwood, fu'n gwthio'r newidiadau hynny arnom - newidiadau costus nad oedd fawr o neb yng Nghymru yn awyddus i'w gweld ar y pryd. O ganlyniad, wele 22 o awdurdodau lleol unedol yng Ngymru, yn lle'r 8 sir flaenorol oedd â chynghorau dosbarth o'u mewn. O ganlyniad, roedd angen llenwi swyddi 22 o Gyfarwyddwyr Addysg, 22 o Gyfarwyddwyr Gwasanaethau Cymdeithasol ayyb - tasg ddigon anodd mewn gwlad fach fel Cymru. O gofio hynny, dwy ddim yn credu y dylai'r broses o uno awdurdodau lleol stopio gyda Gwynedd a Môn - mae'n bosibl y gallai rhai awdurdodau cymdogol eraill ystyried dilyn y patrwm, gan hepgor, trwy hynny, yr angen am ddyblygu swyddi a welwyd ers 1996.