 |
 |
Cymraes yn dathlu'r Nadolig yng Ngwlad Groeg
Yn yr erthygl hon y mae Lynda Ganatsiou, Cymraes sy'n byw yng Ngwlad Groeg, yn son sut y bydd hi yn dathlu'r Nadolig a'r flwyddyn newydd
Dydd Sadwrn, Rhagfyr 23, 2000
|
Ta Christwienna - Y Nadolig
Mae Nadolig yng Ngwlad Groeg damaid yn ddarostyngedig i ddathliadau gwych y Pasg !
Hefyd, mae traddodiadaur Nadolig yn gwahaniaethu o le i le gyda theuluoedd yn tueddu i ddilyn traddodiadau yr ardal lle'u ganwyd.
 Rhodd yn rhan o'r biliau!Dros yr Wyl, ychwanegir "rhodd", to ddoro, at eich dyleb yn siopau'r barbwr, y siopau trin gwallt menywod a phan yn defnyddio tacsi.
Bydd y dynion sy'n glanhau'r heol a'r dynion ysbwriel yn dod i'ch drws am eu ddoro hwythau.
Mae'n draddodiad hefyd rhoi arian i ddyn y post er na fydd ef yn erfyn dim.
Mae gan gynorthwywyr cartref a garddwyr hawl i ddoro hefyd sy'n cyfateb i fis yn llawn o daliad os ydynt yn cael eu cyflogi bob mis neu ddiwrnod yn ychwanegol os mai unwaith y dydd y dont i helpu.
Rhagfyr 24 Paramoni Christwtyenna
Yn gynnar yn y bore daw plant mewn parau neu fwy i mofyn calennig gan ganu carolau - Calanda - a dweud "Na ta pwme?" (Allwn ni eu dweud?). Os nad ydych yn ateb "Ne, na ta pite" ! ( O'r gorau, dwedwch nhw!) byddant yn gadael.
Bydd y plant yn defnyddio triongl (trigono) i gyfeilio onibai fod plentyn mwy dawnus yn y grwp sy'n gallu canu'r ffliwt bren neu acordion.
Ers talwm byddai'r plant yn dal llong bren neu lusern ar ffurf eglwys gyda channwyll o'i mewn.
Mae'r ddefod yn parhau y prynhawn a'r hwyr pan fydd pobl mewn oed yn canu a chasglu at rhyw achos.
Noswyl y Nadolig mae'r Groegwyr yn mynd allan i bartioedd.
Cyfarchion y tymor
Rhai o gyfarchion yr adeg hon o'r flwyddyn yw:-
- CALES IORTES Gwyliau Hapus, term a ddefnyddir ar gyfer pob gwyl o bwys!!.
- CHRONIA POLLA - Bywyd Hir, hefyd ar gyfer sawl achlysur.
- KALA CHRISTWYENNA - dim ond ar gyfer y Nadolig.
Rhagfyr 25 - Animera Christwyenna
Sy'n dechrau yn gynnnar yn y bore gyda gwasanaeth yn yr eglwys. Yn y prynhawn mae teuluoedd yn dodat ei gilydd am Wledd y Nadolig gyda phennaeth y teulu yn rhannu'r Christopsomo (bara Duw/ bara Nadolig) yn ddefodol.
Bwyteir porc, oen neu dwrci a nifer o fwydydd llysieuol. Wedi'r prif bryd fe fydd cwrabieddes (cacennau wedi eu gwneud o gnau almon a'u gorchuddio â siwgr mân):
- melamacarona (cacennau wedi eu gwneud â pherlysiau ac wedi eu trochi mewn mêl,
- baklafa ( pasteiod yn llawn cnau a thriagl melyn o'u cwmpas).
Pe byddech yn rhoi platied o felysion i'ch cymydogion ni fyddai'n syndod cael yr un plat yn ôl gyda'u melysion hwy arno! Byddai'n anghwrtais dychwelyd plat yn wâg.
Dyma ddiwrnod pobl o'r enw Christos, Christina, Emanuel (bachigyn o Emanuel ydy Manolis a Manos ).
Rhagfyr 26 -yw ail ddydd y Nadolig neu Deffteri Mera Christyienna.
Rhagfyr 31 Paramoni Protochronia
Bydd y plant yn rowndio'r tai a'r siopau yn y bore gan gyhoeddi dyfodiad y flwyddyn newydd a Sant Basil (Agios Fasilios ), y Sion Corn Groegaidd.
Esgob a fu farw ar Ionawr 1, 380 OC, oedd ef.
Tuedda'r noson hon i fod yn fwy o gynulliad teuluol gyda rhoddion yn cael eu cyfnewid. Gyda'r Groegwyr mor hoff o hapchwarae chwaraeir gêm gardiau o'r enw "31" - trianda mia.
Ganol nos cyhoeddir y flwyddyn newydd gyda gwin neu Siampain a bloeddiadau o "Eftichismenos o Cenwrios Chronos" - Bydded ichi Hapusrwydd yn y Flwyddyn Newydd - neu "Cali Chronia" - Blwyddyn Dda.
Ionawr 1 Protochronia
Diwrnod y rhai o'r enw Basil, Fasso, Fassilis, Fasiliki, neu Kiki gyda thraddodiadau sy'n gysylltiedig â lwc dda yn cael eu hymarfer gan fod y Groegiaid ddrwgdybus iawn.
Mae Fassilopita (cacen fawr) yn cael ei thorri er mwyn gweld pwy a ddaw o hyd i'r darn arian o'i mewn.
Bydd yr un ffodus yn lwcus gydol y flwyddyn.
Ar y diwrnod hwn rhaid dodi'r droed dde dros drothwy'r drws gyntaf wrth fynd i dy rhywun gan fod hynny'n arwydd eich bod yn cychwyn y flwyddyn yn dda.
Yn y siopau mae'r siopwr yn gofyn ichi roi eich troed orau dros y trothwy er mwyn iddynt wneud busnes da y diwrnod hwn.
Os taw chi yw'r cwsmer cyntaf, maent yn symud eich arian fel gwyntyll dros eu genau gan chwythu drosto.
Cefais y profiad hwn sawl tro yn siop y cigydd gan ei fod o'r farn fy mod yn dod a lwc dda iddo sy'n golygu ei fod yn wên o glust i glust o fy ngweld yn dod i'w siop!
Traddodiad arall ydy hongian gwreiddyn mawr tebyg i winwnsen cremidda ar y drws.
Gwreiddyn y Lili Wyllt yw hwn ac yn arwydd ffrwythlondeb yn wreiddiol ond yn awr yn ein gwarchod rhag drwg.
Ionawr 6 - Epiffani Theoffania
Dydd cofio bedyddio Crist yn yr Iorddonen. Fe'i gelwir hefyd yn Ta Ffota - Y Goleuadau.
Prif digwyddiad y dydd ydy Bendithio'r Dyfroedd pan fydd offeiriaid a phlwyfolion dros y wlad yn ymweld a'r dwr agosaf - môr, llyn, neu hyd yn oed bwll nofio a thaflu - croes i'r dwr.
Wedyn, bydd llanciau a dynion yn neidio i'r dwr rhewllyd i'w hadfer.
Yn ystod yr wythnos bydd yr offeiriad yn bendithio tai y bobl â dwr sanctaidd, Aiasmos, sy'n cael ei wasgaru gyda sbrigyn o Fasil.
Dyma ddiwrnod rhai o'r enw Ffotis, Ffotini, Theoffanis neu Ffanis.
|
|
